Chì container: Thông tin quan trọng cho các doanh nghiệp XNK

Chì container không chỉ là dấu niêm phong, mà còn là bằng chứng pháp lý xác nhận hàng không bị can thiệp. Từ lựa chọn high security seal đạt ISO 17712 đến kiểm soát số seal và quy trình kẹp đúng chuẩn, các khâu này ảnh hưởng trực tiếp đến thông quan. Bài viết cung cấp thông tin cho vận tải quốc tế. Tìm hiểu ngay cùng PTN!

Khám phá thuật ngữ: Chì container (Container Seal) là gì?

Để bắt đầu, hãy cùng tìm hiểu sâu hơn về khái niệm cốt lõi này và vai trò của nó trong ngành logistics, đảm bảo rằng mỗi lô hàng của bạn đều được bảo vệ một cách chuyên nghiệp.

Định nghĩa chính xác theo thuật ngữ ngành logistics

Trong logistics, chì container (Container Seal) là một thiết bị niêm phong sử dụng một lần, không nhằm mục đích chống trộm như khóa thông thường, mà để đảm bảo tính nguyên vẹn của hàng hóa. Nó là một loại seal niêm phong đặc biệt, được thiết kế để khi đã khóa thì không thể mở lại nếu không phá hủy hoàn toàn.

Chức năng chính của nó là cung cấp bằng chứng rõ ràng về việc container có bị can thiệp hay không trong suốt quá trình vận chuyển, từ đó đảm bảo an ninh cho toàn bộ lô hàng từ điểm đi đến điểm đến.

Số seal (Seal No.) là gì và tại sao nó là duy nhất?

Để trả lời cho câu hỏi số chì là gì, đây chính là một dãy ký tự (chữ và/hoặc số) được in hoặc khắc laser duy nhất trên mỗi chiếc chì container. Mỗi số seal container là độc nhất trên toàn thế giới, không bao giờ có sự trùng lặp.

Tính duy nhất này biến nó thành một mã định danh tối quan trọng, được ghi lại trên các chứng từ vận tải như Vận đơn (Bill of Lading). Điều này cho phép các bên liên quan xác minh rằng chiếc chì container niêm phong tại cảng đến chính là chiếc đã được bấm tại nơi đi, đảm bảo không có sự tráo đổi.

Cấu tạo cơ bản của một chiếc chì container (Thân chì và Chốt chì)

Về cơ bản, một chiếc chì container tiêu chuẩn, đặc biệt là loại chì cối, có cấu tạo gồm hai phần riêng biệt: thân chì (body/barrel) và chốt chì (pin/bolt):

• Thân chì (Body/Barrel): Chứa cơ cấu khóa bên trong. Là bộ phận giữ cố định khi khóa.
• Chốt chì (Pin/Bolt): Là thanh kim loại cứng, được cắm vào thân chì khi niêm phong.

Khi thực hiện việc niêm phong container, chốt chì sẽ được cắm vào thân chì và cơ chế khóa một chiều sẽ giữ chặt chúng lại. Cấu tạo seal cối này đảm bảo rằng một khi đã khóa, chúng không thể bị tách rời nếu không có sự can thiệp của dụng cụ chuyên dụng như kìm cộng lực.

Tại sao kẹp chì container là thủ tục bắt buộc trong vận tải quốc tế?

Sau khi hiểu rõ về định nghĩa, chúng ta sẽ đi sâu vào những lý do then chốt khiến việc kẹp chì trở thành một quy định không thể thiếu, ảnh hưởng trực tiếp đến an ninh, pháp lý và trách nhiệm trong thương mại quốc tế.

Đảm bảo an ninh và chống trộm cắp, thất thoát hàng hóa

Chì container là “lá chắn” đầu tiên ngăn chặn trộm cắp, buôn lậu và rút ruột hàng. Mọi can thiệp trái phép đều để lại dấu vết, giúp phát hiện và xử lý kịp thời.

Là bằng chứng về tính nguyên vẹn của lô hàng (hàng không bị can thiệp)

Khi người nhận hàng (Consignee) kiểm tra và thấy seal vẫn còn nguyên vẹn với đúng số seal đã được khai báo, đó là bằng chứng vững chắc nhất khẳng định tính nguyên vẹn của lô hàng kể từ khi nó được niêm phong bởi người gửi (Shipper). Điều này tạo ra sự tin cậy trong giao dịch.

Yêu cầu pháp lý và hải quan (Tiêu chuẩn C-TPAT, ISO 17712)

Việc niêm phong không chỉ là thông lệ mà còn là yêu cầu bắt buộc từ nhiều quy định quốc tế. Đáng chú ý nhất là tiêu chuẩn ISO 17712, quy định các tiêu chuẩn kỹ thuật cho chì an ninh cao (High Security Seal) được chấp nhận trên toàn cầu. Bên cạnh đó, các chương trình an ninh chuỗi cung ứng như chương trình C-TPAT của Hải quan Hoa Kỳ cũng yêu cầu sử dụng chì container đạt chuẩn để thông quan vào Mỹ.

Cơ sở để quy trách nhiệm khi có sự cố xảy ra

Khi xảy ra sự cố như mất hàng hoặc hàng hóa bị hư hỏng, tình trạng của chì niêm phong là căn cứ đầu tiên để phân định trách nhiệm các bên liên quan (người gửi, hãng tàu, người nhận).

Nếu chì bị phá hoặc sai số, trách nhiệm có thể thuộc về đơn vị vận chuyển. Ngược lại, nếu chì còn nguyên vẹn, vấn đề có thể phát sinh từ khâu đóng gói của người gửi. Do đó, việc kiểm tra và ghi nhận tình trạng chì container tại các điểm giao nhận là cực kỳ quan trọng để bảo vệ quyền lợi các bên.

>>Tham khảo ngay: Dịch vụ hải quan PTN – Giải pháp xuất nhập khẩu hàng đầu 2025

Các loại chì container phổ biến nhất hiện nay

Thị trường hiện nay cung cấp nhiều loại chì niêm phong khác nhau, mỗi loại có đặc điểm và phạm vi ứng dụng riêng. Việc lựa chọn đúng loại chì phù hợp là yếu tố quan trọng để đảm bảo an ninh tối ưu cho lô hàng của bạn.

Chì cối (Bolt Seal): Đặc điểm và ứng dụng (loại phổ biến nhất)

Chì cối, đặc biệt là loại chì cối 7mm, là loại phổ biến và an toàn nhất, được sử dụng rộng rãi trong vận tải container quốc tế.

Với cấu tạo gồm lõi thép cứng bọc nhựa ABS, loại chì container này cung cấp khả năng chống chịu lực và chống giả mạo vượt trội. Đây là lựa chọn hàng đầu cho các lô hàng giá trị cao và các tuyến vận chuyển yêu cầu an ninh nghiêm ngặt, đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn vận tải biển quốc tế.

Chì dây cáp (Cable Seal): Ưu điểm và trường hợp sử dụng

Chì dây cáp, hay seal cáp rút, nổi bật với ưu điểm linh hoạt nhờ sợi cáp bằng thép xoắn có thể điều chỉnh độ dài. Thiết kế này cho phép niêm phong các loại cửa có chốt khóa không thẳng hàng hoặc các vị trí đặc biệt mà chì cối không phù hợp.

Loại chì này cũng rất phổ biến trong vận tải đa phương thức, đặc biệt là dùng làm chì niêm phong xe tải, toa tàu hỏa, hoặc bồn chứa.

Các loại chì khác (chì nhựa, chì kim loại lá) và phạm vi áp dụng

Bên cạnh hai loại chính trên, thị trường còn có các loại seal niêm phong khác với mức độ an ninh thấp hơn như chì nhựa (plastic seal) hoặc chì lá kim loại (metal strip seal). Những loại này thường được sử dụng cho vận tải nội địa, niêm phong túi hàng, xe đẩy trên máy bay hoặc trong các trường hợp không yêu cầu an ninh quá cao.

Tiêu chuẩn quốc tế ISO 17712 cho chì an ninh cao (High Security Seal)

Vậy High Security Seal là gì? Đây là thuật ngữ dùng để chỉ những loại chì container đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế ISO 17712. Tiêu chuẩn này quy định các yêu cầu nghiêm ngặt về độ bền vật lý (khả năng chịu cắt, chịu va đập, độ bền kéo) và các quy trình quản lý an ninh của nhà sản xuất. Bất kỳ chì container nào được sử dụng cho vận chuyển quốc tế, đặc biệt là đến các thị trường khó tính như Mỹ, đều bắt buộc phải tuân thủ và được chứng nhận ISO 17712:2013 “H” (High Security).

>>Xem thêm: 7 đúng trong logistics – Thước đo chuẩn hóa chuỗi cung ứng

Hướng dẫn quy trình kẹp chì container đúng chuẩn

Lựa chọn đúng loại chì là bước đầu, nhưng thực hiện quy trình kẹp chì đúng chuẩn mới là yếu tố quyết định để đảm bảo an ninh và tính hợp lệ cho lô hàng. Dưới đây là 4 bước bắt buộc mà bạn cần tuân thủ.

Bước 1: Kiểm tra container rỗng trước khi đóng hàng

Trước khi đưa hàng vào, bước đầu tiên là phải kiểm tra tình trạng container một cách toàn diện theo tiêu chuẩn “7 điểm”. Cần đảm bảo container sạch, khô, không mùi, không có lỗ thủng và cơ cấu cửa hoạt động tốt. Mọi thông tin kiểm tra cần được ghi chép cẩn thận vào biên bản bàn giao container giữa các bên.

Bước 2: Thực hiện kẹp chì đúng vị trí trên cửa container

Cách bấm chì container đúng là luồn chốt chì qua lỗ khóa trên tay cầm của thanh khóa cửa, sau đó cắm chặt vào thân chì cho đến khi nghe tiếng “tách”. Vị trí chính xác là ở tay cầm bên phải của cửa bên phải. Việc tìm hiểu đúng vị trí kẹp chì là bắt buộc, vì niêm phong sai vị trí có thể bị từ chối bởi hãng tàu và hải quan, gây ra sự chậm trễ không đáng có cho lô hàng sử dụng chì container.

Bước 3: Ghi lại và kiểm tra số seal (chụp ảnh làm bằng chứng)

Sau khi kẹp chì container, hãy dùng tay giật mạnh để chắc chắn chì đã vào khớp và không thể rút ra. Ngay lập tức, ghi lại chính xác số seal hiển thị trên thân chì. Một thực hành quan trọng là chụp ảnh niêm phong container ở nhiều góc độ. Những hình ảnh này là bằng chứng pháp lý quan trọng, xác nhận tình trạng của chì container tại thời điểm giao hàng cho đơn vị vận chuyển.

Bước 4: Khai báo số seal trên các chứng từ quan trọng (Bill of Lading, VGM, Packing List)

Số seal đã được ghi lại và xác thực phải được khai báo một cách nhất quán và chính xác trên tất cả các chứng từ liên quan. Trong đó, việc khai báo số seal trên vận đơn (Bill of Lading – B/L) là yêu cầu tối quan trọng. Bất kỳ sự khác biệt nào giữa số seal thực tế và số trên giấy tờ đều sẽ gây ra “cờ đỏ” cho hải quan, dẫn đến việc container bị giữ lại để kiểm tra, phát sinh chi phí và làm gián đoạn chuỗi cung ứng của bạn khi vận chuyển bằng chì container.

Hướng dẫn xử lý các sự cố thường gặp liên quan đến chì container

Mặc dù đã tuân thủ quy trình, các sự cố liên quan đến chì niêm phong vẫn có thể xảy ra. Việc xử lý một cách bình tính, chuyên nghiệp và đúng quy trình sẽ giúp bảo vệ quyền lợi của bạn và giảm thiểu các tác động tiêu cực đến lô hàng.

Trường hợp 1: Số seal trên chứng từ và thực tế không khớp

Đây là tình huống sai số seal phổ biến, thường do lỗi nhập liệu. Khi phát hiện, cần lập tức thông báo cho hãng tàu hoặc công ty FWD để yêu cầu tu chỉnh vận đơn (amend B/L). Cần cung cấp bằng chứng (hình ảnh) để chứng minh số seal thực tế. Nếu không xử lý kịp thời, container sẽ bị giữ lại tại cảng đến để xác minh, gây phát sinh chi phí lưu kho và chậm trễ giao hàng.

Trường hợp 2: Chì container bị phá/hư hỏng (broken seal) tại cảng đi hoặc cảng đến

Khi phát hiện chì container bị phá hoặc có dấu hiệu mất, tuyệt đối không di dời container. Cần mời ngay các bên liên quan đến để cùng lập biên bản hiện trường. Biên bản phải ghi rõ tình trạng hư hỏng, số seal cũ (nếu còn) và có hình ảnh chi tiết. Sau khi kiểm tra, các bên sẽ tiến hành niêm phong lại bằng một chì container mới và cùng ký vào biên bản kẹp chì lại. Toàn bộ hồ sơ này là bằng chứng pháp lý quan trọng để giải quyết các khiếu nại về sau liên quan đến chiếc chì đó.

Trường hợp 3: Hải quan kiểm hóa và bấm chì mới (chì hải quan)

Hải quan có quyền cắt seal gốc để kiểm tra hàng. Sau đó, họ sẽ bấm seal hải quan mới và cấp chứng từ ghi rõ số seal cũ và mới. Người nhận cần lưu chứng từ này để hợp thức hóa sự thay đổi.

Thủ tục khai báo số seal và chứng từ phức tạp? Để PTN Logistics lo liệu giúp bạn. Liên hệ ngay!

Từ định nghĩa, cấu tạo đến quy trình và cách xử lý sự cố, chì container luôn là yếu tố không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Mỗi bước niêm phong chính xác đều góp phần bảo vệ quyền lợi và uy tín của doanh nghiệp. Để tối ưu hóa vận hành và đảm bảo tuân thủ quốc tế, PTN Logistics sẵn sàng cung cấp dịch vụ trọn gói và tư vấn miễn phí cho bạn.

Thông tin liên hệ

• Hotline: 1900 2197 – 0935 333 999
• Email: nam.nguyen@ptnlogistics.com

Các câu hỏi thường gặp