CIF là gì? Thông tin chi tiết cho người mới xuất nhập khẩu

Hiểu rõ CIF là gì là chìa khóa giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí và chủ động trong hoạt động xuất nhập khẩu. Là một trong những điều kiện giao hàng cốt lõi của Incoterms, CIF quy định rõ ràng nghĩa vụ của người bán và người mua trong vận tải đường biển. Bài viết này sẽ là cẩm nang toàn diện, giúp bạn nắm vững từ định nghĩa, cách tính giá đến thời điểm nên và không nên sử dụng. Hãy cùng PTN Logistics khám phá ngay!

Định nghĩa chính xác: CIF là gì trong xuất nhập khẩu?

Để khai thác tối đa hiệu quả và tránh các rủi ro pháp lý không đáng có trong giao thương quốc tế, việc hiểu rõ bản chất của từng điều kiện Incoterms là vô cùng quan trọng. Vậy, chúng ta hãy cùng khám phá chi tiết khái niệm CIF.

Định nghĩa chi tiết CIF là gì?

Để hiểu rõ CIF là gì, trước hết cần biết đây là từ viết tắt của Cost, Insurance, and Freight (Tiền hàng, Bảo hiểm và Cước phí). Đây là một trong những điều kiện giao hàng quốc tế cốt lõi được quy định trong Incoterms, đóng vai trò nền tảng trong nhiều hợp đồng ngoại thương.

Về bản chất, CIF có nghĩa là người bán chịu toàn bộ chi phí từ tiền hàng, mua bảo hiểm cho lô hàng ở mức tối thiểu (Điều kiện loại C), cho đến cước phí vận tải để đưa hàng đến cảng dỡ hàng theo yêu cầu của người mua.

Tóm lại, câu hỏi CIF là gì có thể được trả lời là một điều kiện mà người bán lo trọn gói các chi phí chính cho đến khi hàng cập cảng đích.

Phạm vi áp dụng của CIF là gì?

Một trong những lưu ý quan trọng nhất mà các doanh nghiệp cần nắm vững là phạm vi áp dụng đặc thù của điều kiện CIF. Theo phiên bản Incoterms 2020 mới nhất, CIF được thiết kế và chỉ áp dụng duy nhất cho phương thức vận tải đường biển và đường thủy nội địa. Điều này đồng nghĩa bạn không thể sử dụng CIF cho các lô hàng vận chuyển bằng đường hàng không, đường sắt hoặc đường bộ.

Lý do chính cho quy định này liên quan đến điểm chuyển giao rủi ro đặc trưng của CIF là gì? Đó là khi hàng hóa được giao an toàn lên boong tàu tại cảng đi, một vị trí không thể xác định rõ ràng với các phương thức vận tải khác.

Phân tích chi tiết nghĩa vụ của Người bán và Người mua theo CIF Incoterms 2020

Hiểu rõ sự phân chia trách nhiệm là chìa khóa để áp dụng thành công bất kỳ điều kiện Incoterm nào. Sau đây là phân tích chi tiết về nghĩa vụ người bán và người mua trong giao dịch CIF.

Trách nhiệm của Người bán (Seller)

Vậy, trách nhiệm cốt lõi của người bán khi áp dụng CIF là gì? Về cơ bản, người bán phải hoàn thành các nghĩa vụ chính trước khi chuyển giao rủi ro. Cụ thể:

• Giao hàng lên tàu: Chịu trách nhiệm đưa hàng hóa lên tàu tại cảng xếp hàng (Port of Loading) đã được thỏa thuận.
• Thuê tàu và trả cước phí: Ký kết hợp đồng vận tải và thanh toán toàn bộ cước phí (Freight) để vận chuyển hàng hóa đến cảng dỡ hàng (Port of Discharge) của người mua.
• Mua bảo hiểm cho lô hàng: Ký hợp đồng bảo hiểm và trả phí để bảo vệ lô hàng trước rủi ro. Mức bảo hiểm tối thiểu yêu cầu là Điều kiện loại C (Institute Cargo Clauses C).
• Cung cấp chứng từ bảo hiểm: Giao lại chứng thư bảo hiểm gốc cho người mua để họ có thể khiếu nại với công ty bảo hiểm nếu có tổn thất xảy ra.
• Làm thủ tục thông quan xuất khẩu: Hoàn tất mọi thủ tục hải quan và chịu mọi chi phí liên quan để xuất khẩu lô hàng.

Trách nhiệm của Người mua (Buyer)

Ngược lại với người bán, vậy nghĩa vụ chính của người mua trong CIF là gì? Trách nhiệm chính của người mua khi áp dụng điều kiện CIF bao gồm:

• Chịu rủi ro từ cảng đi: Chấp nhận và chịu toàn bộ rủi ro về mất mát hay hư hỏng của hàng hóa kể từ thời điểm hàng được giao qua lan can tàu tại cảng xếp hàng (cảng đi).
• Nhận hàng tại cảng đích: Có trách nhiệm nhận hàng khi tàu cập cảng đích đã thỏa thuận.
• Làm thủ tục thông quan nhập khẩu: Tiến hành làm thủ tục hải quan và thanh toán mọi khoản thuế, phí liên quan để nhập khẩu lô hàng.
• Thanh toán chi phí tại cảng đích: Chi trả các chi phí phát sinh tại cảng đến để lấy được hàng, ví dụ như phí dỡ hàng, Phí xếp dỡ tại bến (THC), và các chi phí liên quan khác.
• Nhận bộ chứng từ: Chấp nhận bộ chứng từ vận tải (bao gồm Vận đơn đường biển – Bill of Lading và Chứng thư bảo hiểm) do người bán cung cấp để hoàn tất việc nhận hàng.

>>Tìm hiểu ngay: Dịch vụ vận tải PTN – Xương sống của chuỗi cung ứng hiện đại

Điểm chuyển giao rủi ro CIF: Hiểu lầm lớn nhất của nhà nhập khẩu

Bạn có chắc mình đã hiểu đúng về điểm chuyển giao rủi ro trong điều kiện CIF là gì? Đây là điểm gây nhầm lẫn lớn nhất, khiến nhiều nhà nhập khẩu lầm tưởng rủi ro kết thúc tại cảng đến thay vì cảng đi.

Điểm chuyển giao rủi ro – Lầm tưởng phổ biến và sự thật

Một trong những điểm then chốt nhưng lại dễ gây hiểu lầm nhất khi làm việc với điều kiện CIF chính là thời điểm chuyển giao rủi ro. Rất nhiều nhà nhập khẩu lầm tưởng rằng người bán chịu trách nhiệm cho hàng hóa cho đến khi nó cập cảng đích an toàn.

Tuy nhiên, sự thật hoàn toàn khác. Điểm chuyển giao rủi ro từ người bán sang người mua diễn ra ngay tại thời điểm hàng hóa được giao an toàn lên tàu tại cảng xếp hàng, chứ không phải cảng đến. Đây chính là bản chất cốt lõi của CIF là gì mà bạn cần nắm vững.

Trách nhiệm vận tải và trách nhiệm rủi ro khác nhau ra sao?

Để hiểu rõ hơn CIF là gì, hãy xét ví dụ sau: một lô hàng đi từ cảng Cát Lái (Việt Nam) đến cảng Long Beach (Mỹ). Nếu không may tàu gặp sự cố ở Singapore, người mua sẽ là bên chịu toàn bộ rủi ro mất mát, hư hỏng.

Mặc dù người bán có trách nhiệm vận chuyển (tức là trả cước tàu), họ không chịu rủi ro cho hàng hóa trong suốt hành trình trên biển. Việc phân biệt rõ ràng giữa điểm kết thúc hành trình trả cước (cảng đến) và điểm chuyển giao rủi ro (cảng đi) sẽ giúp nhà nhập khẩu chủ động hơn trong việc quản trị rủi ro cho lô hàng của mình.

Giá CIF là gì và cách tính trong báo giá xuất nhập khẩu?

Hiểu rõ giá CIF và cách tính toán là yếu tố then chốt giúp doanh nghiệp chủ động trong mọi giao dịch thương mại quốc tế, đảm bảo quyền lợi và tối ưu hóa chi phí.

Công thức cơ bản

Để hiểu rõ CIF là gì, điều đầu tiên cần nắm vững là công thức nền tảng của nó. Đây là cách tính giá CIF phổ biến nhất, thể hiện rõ trách nhiệm của người bán phải trả chi phí cho đến khi hàng hóa cập cảng đích.

Công thức cơ bản: Giá CIF = Giá FOB + Phí bảo hiểm (I) + Cước vận tải (F)

Giải thích các thành phần trong giá CIF

Việc nắm rõ các thành phần cấu thành sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn bản chất giá CIF là gì. Giá trị này không chỉ là giá sản phẩm mà là tổng hợp của nhiều chi phí.

• Đầu tiên, phần giá FOB đã bao gồm: tiền hàng, chi phí vận chuyển nội địa từ kho người bán ra cảng và chi phí thông quan xuất khẩu.
• Tiếp theo là Cước vận tải quốc tế, hay còn gọi là Cước biển (Ocean Freight) – chi phí để vận chuyển container từ cảng xếp hàng đến cảng dỡ hàng.
• Cuối cùng là Phí bảo hiểm hàng hóa (Insurance), bắt buộc trong điều kiện CIF, nhằm bảo vệ lô hàng trước những rủi ro trên biển.

Tất cả các yếu tố này phải được thể hiện minh bạch trong báo giá xuất nhập khẩu.

>>Xem thêm: CIP là gì và khi nào doanh nghiệp XNK nên sử dụng CIP nhất?

Khi nào doanh nghiệp nên và không nên sử dụng điều kiện CIF?

Việc quyết định có sử dụng điều kiện CIF hay không ảnh hưởng trực tiếp đến chi phí, rủi ro và quyền chủ động của cả người mua và người bán trong một lô hàng.

Trường hợp doanh nghiệp nên dùng

Lựa chọn Incoterm phù hợp là một quyết định chiến lược. CIF trở thành lựa chọn tối ưu khi người mua là doanh nghiệp mới tham gia thương mại quốc tế, chưa có kinh nghiệm làm việc với hãng tàu hoặc công ty bảo hiểm. Khi đó, việc hiểu CIF là gì và để người bán lo toàn bộ quá trình vận tải đến cảng đích sẽ giúp họ giảm thiểu rủi ro.

Khi so sánh FOB và CIF, rõ ràng CIF mang lại sự tiện lợi cho người mua. Về phía người bán, đặc biệt với hàng rời (Bulk cargo), việc chủ động thuê tàu giúp họ kiểm soát được lịch trình, đảm bảo hàng đi đúng kế hoạch. Điều này giải thích tại sao dù rủi ro đã chuyển giao, nhiều người bán vẫn ưu tiên CIF.

Trường hợp doanh nghiệp không nên dùng

Ngược lại, có những trường hợp doanh nghiệp không nên dùng CIF. Khi người mua có kinh nghiệm và muốn toàn quyền quyết định về chi phí, việc hiểu CIF là gì sẽ cho thấy nó không phải là lựa chọn tốt nhất. Họ muốn tự chủ trong việc đàm phán cước vận tải để có giá tốt hơn và chọn lựa đơn vị vận chuyển uy tín, đặc biệt là với hàng container.

Khi đó, quyền kiểm soát lô hàng hoàn toàn thuộc về người mua sẽ tối ưu hơn. Một điểm trừ lớn của CIF là người bán thường chỉ mua điều kiện bảo hiểm loại C (Clause C), mức bồi thường tối thiểu. Với hàng hóa giá trị cao, mức bảo hiểm này là không đủ, do đó người mua nên tự mua bảo hiểm để bảo vệ tài sản của mình tốt hơn.

Cần một đối tác giúp bạn xử lý các nghĩa vụ phức tạp này? Liên hệ PTN Logistics để được tư vấn quy trình trọn gói

Tóm lại, việc am hiểu CIF là gì không chỉ giúp bạn tự tin đàm phán mà còn là cơ sở để hoạch định chi phí chính xác. Từ việc thuê tàu, mua bảo hiểm đến thông quan, mỗi bước đi đều cần sự cẩn trọng. Để biến những kiến thức này thành lợi thế cạnh tranh, hãy để PTN Logistics hỗ trợ bạn. Yêu cầu báo giá dịch vụ trọn gói ngay hôm nay để nhận được giải pháp logistics tối ưu và hiệu quả cho doanh nghiệp của bạn!

Thông tin liên hệ

• Hotline: 1900 2197 – 0935 333 999
• Email: nam.nguyen@ptnlogistics.com

Các câu hỏi thường gặp về CIF là gì?