Tìm hiểu cách tính CBM nhanh chóng và chính xác cho lô hàng

Cách tính CBM là kỹ năng cần thiết trong xuất nhập khẩu, giúp doanh nghiệp kiểm soát chi phí dựa trên đơn vị đo thể tích hàng hóa. Việc tính toán chính xác từ thùng carton đến cả lô hàng LCL, Air sẽ quyết định trực tiếp đến giá cước cuối cùng. Cùng PTN Logistics khám phá công thức và các mẹo tối ưu để lô hàng được vận chuyển với chi phí tốt nhất.

CBM là gì? Tại sao phải tính CBM trong xuất nhập khẩu?

Để bắt đầu hành trình xuất nhập khẩu, việc hiểu rõ các thuật ngữ cốt lõi là nền tảng. CBM chính là một trong những khái niệm nền tảng đó.

Định nghĩa CBM (Cubic Meter) và vai trò

CBM, viết tắt của Cubic Meter. Là đơn vị đo thể tích hàng hóa, hay nói đơn giản là thước đo không gian mà lô hàng chiếm dụng trong phương tiện vận tải (container, hầm tàu, máy bay). Đây là đơn vị đo thể tích hàng hóa tiêu chuẩn trong vận tải quốc tế. Cần phân biệt rõ CBM với Trọng lượng thực (Gross Weight – GW).

• Gross Weight là cân nặng thực tế của lô hàng (tính cả bao bì)
• CBM lại thể hiện độ cồng kềnh

Sự khác biệt giữa trọng lượng và thể tích này là cốt lõi để xác định chi phí. Vì một lô hàng có thể rất nhẹ nhưng chiếm nhiều không gian, và ngược lại. Việc nắm vững cách tính CBM là yêu cầu bắt buộc.

Tầm quan trọng của CBM trong việc tối ưu chi phí logistics

CBM tác động trực tiếp đến giá cước vận chuyển. Đối với hàng hóa, hãng tàu và hãng hàng không sẽ so sánh giữa trọng lượng thực (Gross Weight) và trọng lượng quy đổi từ thể tích (Volumetric Weight) để đưa ra chargeable weight (trọng lượng tính cước).

Giá trị nào lớn hơn sẽ được dùng để tính phí. Do đó, một cách tính CBM chính xác giúp doanh nghiệp dự toán chi phí. Việc này sẽ tránh phát sinh rủi ro ngoài dự kiến. Hơn nữa, việc hiểu rõ CBM còn giúp lựa chọn phương thức vận tải tối ưu.

Ví dụ, việc xác định khi nào nên chọn đi LCL (hàng lẻ) hay khi nào nên chọn đi FCL (nguyên container) phụ thuộc rất nhiều vào tổng số CBM của lô hàng.

Công thức tính CBM chuẩn xác cho mọi loại hàng hóa

Sau khi hiểu rõ khái niệm, bước tiếp theo là nắm vững công thức để áp dụng vào thực tiễn. Cách tính CBM về cơ bản rất đơn giản nhưng đòi hỏi sự chính xác tuyệt đối.

Công thức tính CBM cho một kiện hàng (thùng carton)

Công thức tính thể tích thùng carton là nền tảng cho mọi phép tính CBM phức tạp hơn. Để áp dụng cách tính CBM của thùng carton, cần đo kích thước 3 chiều của kiện hàng và luôn nhớ quy đổi kích thước sang mét (m) trước khi nhân.

• Công thức chuẩn như sau: CBM (m³) = (Dài x Rộng x Cao) x Số lượng kiện

Ví dụ:

• Một lô hàng có 10 thùng carton, mỗi thùng có kích thước 50cm x 40cm x 30cm.
• Đầu tiên, quy đổi: Dài = 0.5m, Rộng = 0.4m, Cao = 0.3m. CBM 1 thùng = 0.5 x 0.4 x 0.3 = 0.06 m³.
• Tổng CBM = 0.06 x 10 = 0.6 m

Đây là cách tính CBM theo kích thước cơ bản nhất.

Cách tính tổng CBM cho cả lô hàng nhiều kích thước

Thực tế, một lô hàng thường bao gồm nhiều loại kiện hàng với kích thước khác nhau. Trong trường hợp này, cần áp dụng cách tính CBM cho từng loại kiện hàng riêng lẻ. Sau đó cộng tổng kết quả lại. Ví dụ: Lô hàng gồm:

• 20 kiện A: 60cm x 40cm x 40cm
  • CBM kiện A = (0.6 x 0.4 x 0.4) x 20 = 1.92 m³
• 30 kiện B: 50cm x 30cm x 20cm
  • CBM kiện B = (0.5 x 0.3 x 0.2) x 30 = 0.9 m³

Tổng CBM lô hàng = 1.92 + 0.9 = 2.82 m³. Đây là cách tính CBM trong xuất nhập khẩu phổ biến nhất. Để thuận tiện, nhiều doanh nghiệp sử dụng file excel tính để tự động hóa quy trình này.

>>Đừng bỏ lỡ: Dịch vụ vận tải hàng hóa đa phương thức giúp nâng cao năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu

Hướng dẫn chi tiết cách tính CBM cho từng phương thức vận chuyển

Mỗi phương thức vận tải có một hệ số quy đổi riêng, dẫn đến sự khác biệt trong việc xác định trọng lượng tính cước. Hiểu rõ điều này là yếu tố then chốt trong việc áp dụng cách tính CBM.

Cách tính CBM hàng sea (hàng lẻ LCL)

Đối với cách tính CBM hàng sea, đặc biệt là hàng lẻ hay hàng LCL), quy tắc chung được các hãng tàu áp dụng là so sánh giữa thể tích và trọng lượng. Hệ số quy đổi phổ biến cho đường biển LCL là: 1 CBM = 1000 KGS.

Hãng tàu sẽ tính cước dựa trên giá trị nào lớn hơn giữa tổng CBM và tổng Gross Weight (chia cho 1000).

• Ví dụ 1:
  • (Hàng cồng kềnh): Lô hàng 2 CBM, nặng 500kg
  • Trọng lượng tính cước sẽ là 2 CBM
• Ví dụ 2 (Hàng nặng)
  • Lô hàng 1 CBM, nặng 1500kg. Trọng lượng thực (1.5 tấn) lớn hơn thể tích (1 CBM)
  • cước sẽ được tính theo 1.5 tấn (tương đương 1.5 CBM).

Cách tính CBM hàng air

Cách tính CBM hàng air có sự khác biệt về hệ số quy đổi do không gian trên máy bay rất hạn chế và chi phí cao hơn. Theo quy định IATA chargeable weight, hệ số tiêu chuẩn để quy đổi cbm sang kg hàng air là: 1 CBM = 167 KGS. Tuy nhiên, một số hãng hàng không hoặc tuyến vận chuyển đặc thù có thể áp dụng hệ số khác.

Công thức tính Volumetric Weight (VW) hàng air:

• VW (kg) = (Dài x Rộng x Cao (cm)) / 6000 Hoặc: VW (kg) = Tổng CBM x 167

Hãng hàng không sẽ so sánh VW với Gross Weight (GW) và chọn giá trị lớn hơn để tính cước. Nắm vững cách tính CBM vận tải hàng không giúp doanh nghiệp dự trù chính xác chi phí cho các lô hàng cần vận chuyển nhanh.

Những sai lầm cần tránh khi tự tính CBM hàng LCL

Việc tự tính toán CBM cho hàng LCL tuy đơn giản nhưng tiềm ẩn nhiều sai sót có thể dẫn đến chi phí phát sinh. Dưới đây là những lỗi phổ biến nhất mà doanh nghiệp cần lưu ý để đảm bảo tính chính xác và tránh tranh chấp về cước phí.

Đo sai đơn vị (cm thay vì m)

Sai lầm nền tảng nhưng phổ biến nhất trong cách tính CBM là áp dụng trực tiếp số đo centimet (cm) vào công thức mà quên quy đổi sang mét (m). Công thức tính CBM quốc tế yêu cầu ba chiều Dài x Rộng x Cao đều phải ở đơn vị mét trước khi nhân.

Ví dụ, một kiện hàng 60cm x 40cm x 40cm phải được chuyển thành 0.6m x 0.4m x 0.4m. Bỏ qua bước quy đổi này sẽ tạo ra một con số thể tích sai lệch nghiêm trọng. Khiến báo giá ban đầu từ hãng tàu hay công ty logistics mất hoàn toàn giá trị tham khảo.

Không tính đến phần bao bì bị phồng, móp

Kích thước thực tế của kiện hàng sau khi đóng gói thường lớn hơn kích thước của vỏ thùng do hàng hóa bên trong gây ra sự biến dạng (phồng, lồi). Các đơn vị gom hàng lẻ tại kho CFS luôn đo kích thước hình học tối đa. Tức là đo tại điểm phồng nhất của kiện hàng.

Việc chủ hàng chỉ dựa vào kích thước tiêu chuẩn từ nhà sản xuất bao bì là một cách tính CBM thiếu sót và rủi ro. Chênh lệch vài centimet trên một kiện có thể không đáng kể. Nhưng khi nhân với số lượng hàng trăm kiện tổng CBM thực tế sẽ lớn hơn nhiều so với CBM khai báo.

>>Tìm hiểu thêm: Phí LSS là gì? Ai là người chịu phí LSS trong xuất nhập khẩu

Mẹo tối ưu CBM để tiết kiệm chi phí vận chuyển

Biết cách tính CBM là bước đầu tiên. Bước tiếp theo, quan trọng hơn, là tìm cách tối ưu chỉ số này để giảm chi phí.

Lựa chọn vật liệu và cách đóng gói

Một trong những mẹo khi thực hiện cách tính CBM chính xác và tiết kiệm nhất bắt đầu từ khâu đóng gói. Việc sử dụng thùng carton có kích thước vừa vặn với sản phẩm, tránh khoảng trống dư thừa sẽ giúp giảm đáng kể thể tích tổng.

Lựa chọn vật liệu đóng gói nhẹ nhưng vẫn đảm bảo an toàn cũng góp phần giảm Gross Weight. Chiến lược đóng gói hàng hóa tiết kiệm chi phí này có thể mang lại hiệu quả bất ngờ, đặc biệt với các lô hàng lớn.

Một kinh nghiệm tính CBM nhanh là luôn đo kích thước ở điểm phồng nhất của kiện hàng sau khi đã đóng gói hoàn chỉnh để có số liệu chính xác.

Sắp xếp hàng hóa khoa học trong container hoặc trên pallet

Cách bố trí hàng hóa ảnh hưởng trực tiếp đến không gian sử dụng. Việc xếp hàng lên pallet hiệu quả bằng cách kết hợp các thùng hàng có kích thước khác nhau một cách hợp lý sẽ giảm thiểu không gian chết.

Tương tự, tối ưu không gian trong container bằng cách lên sơ đồ xếp hàng (loading plan) trước khi đóng hàng sẽ giúp tận dụng tối đa thể tích. Đặc biệt quan trọng khi tính toán cách tính CBM đường biển FCL.

Một trong những sai lầm thường gặp khi tính CBM là chỉ đo thùng mà không tính đến không gian bị mất khi xếp lên pallet.

Khi nào nên chọn đi hàng lẻ (LCL) và khi nào nên đi nguyên container (FCL)?

Quyết định giữa LCL và FCL là một bài toán tối ưu chi phí dựa trên CBM. Thông thường, nếu tổng CBM của lô hàng dưới 15 CBM, LCL thường là lựa chọn kinh tế hơn.

Tuy nhiên, khi khối lượng hàng hóa lớn (khoảng 15-20 CBM trở lên), việc thuê nguyên một container (FCL) có thể sẽ rẻ hơn tính theo từng CBM của hàng lẻ. Đồng thời giảm thiểu rủi ro hư hỏng do không phải gom hàng chung.

Liên hệ PTN Logistics để được hướng dẫn tính CBM nhanh–chính xác, tối ưu kích thước kiện, so sánh với trọng lượng tính cước và giảm chi phí vận chuyển.

Tóm lại, cách tính CBM là nghiệp vụ không thể thiếu, ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận trong kinh doanh xuất nhập khẩu. Việc áp dụng đúng công thức cho hàng sea, air và tối ưu hóa đóng gói giúp doanh nghiệp nắm thế chủ động về chi phí. Đừng để sai sót trong tính toán gây ra những tổn thất không đáng có. Gọi ngay PTN Logistics để được tư vấn và nhận báo giá chính xác nhất.

Thông tin liên hệ

• Hotline: 1900 2197 – 0935 333 999
• Email: nam.nguyen@ptnlogistics.com

Các câu hỏi thường gặp liên quan đến cách tính CBM