Vai trò của vận tải đường biển trong kỷ nguyên toàn cầu hóa

Vai trò của vận tải đường biển là gì trong chuỗi cung ứng toàn cầu hiện nay? Khi hàng hóa liên lục địa cần di chuyển với chi phí hợp lý và khối lượng lớn, vận tải biển luôn giữ vị trí không thể thay thế. Không chỉ là phương tiện, nó còn là mắt xích chiến lược trong dòng chảy thương mại quốc tế. Cùng PTN Logistics khám phá rõ hơn trong bài viết dưới đây.

Vận tải đường biển là gì?

Làm thế nào một chiếc điện thoại sản xuất ở châu Á, một chai rượu vang từ châu Âu hay những hạt cà phê từ Nam Mỹ lại có thể dễ dàng đến tay khách hàng? Câu trả lời nằm ở một mắt xích không thể thiếu trong chuỗi cung ứng toàn cầu chính là vận tải đường biển.

Định nghĩa vận tải biển là gì?

Vận tải đường biển là phương thức vận tải sử dụng tàu biển và cơ sở hạ tầng cảng biển để vận chuyển hàng hóa giữa các khu vực, quốc gia và châu lục.

Trong ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng, vai trò của vận tải biển được xem là huyết mạch chính. Phương thức này giúp lưu thông một khối lượng hàng hóa khổng lồ với chi phí hiệu quả. Việc am hiểu khái niệm này là nền tảng để khai thác tối đa vai trò của vận tải đường biển.

Khám phá toàn bộ dịch vụ vận tải do PTN Logistics cung cấp – từ đường biển, hàng không đến đường bộ

Đặc điểm của ngành vận tải đường biển

Trước khi tìm hiểu vai trò của vận tải biển, cần nắm được các đặc điểm của phương thức vận tải này.

Phương thức chuyên chở linh hoạt

Vận tải đường biển bao gồm nhiều phương thức chuyên chở chuyên biệt để đáp ứng các loại hàng hóa khác nhau:

• Vận chuyển bằng container: Phổ biến nhất, phù hợp cho hàng hóa đa dạng.
• Vận chuyển bằng sà lan: Thường dùng cho hàng rời như khoáng sản, cát, đá.
• Vận chuyển bằng tàu lạnh: Dành cho các mặt hàng cần kiểm soát nhiệt độ.

Để tạo thành một chuỗi logistics liền mạch, vai trò của vận tải đường biển thường được phát huy thông qua sự kết hợp với các phương thức khác như đường bộ, đường sắt hay hàng không.

Khối lượng và thể tích là yếu tố then chốt

Trong vận tải biển, trọng lượng và thể tích hàng hóa (tính bằng CBM) là hai yếu tố quyết định trực tiếp đến giá cước vận tải biển, cách thức đóng gói và lựa chọn phương tiện. Thể tích kiện được tính theo công thức:

• CBM = Dài x Rộng x Cao (m). 

Từ đó, có thể ước tính số lượng kiện tối đa trong một container (ví dụ: container 20′ chứa được khoảng 28 CBM).

Khả năng vận chuyển đa dạng loại hàng

Vai trò của vận tải đường biển thể hiện rõ qua việc tối ưu chi phí và không gian hàng hóa. Vận tải đường biển có khả năng phục vụ hầu hết các loại hàng hóa:

• Hàng hóa có tính chất lý hóa đặc thù: Như hóa chất, dung dịch, hoặc các loại bột dễ bay hơi.
• Hàng hóa nhạy cảm với môi trường: Ví dụ như chè, thuốc lá, gia vị cần được bảo quản cẩn thận.
• Hàng công nghiệp và xây dựng: Các loại hàng không gây ảnh hưởng đến hàng hóa khác đi cùng container.

Khi am hiểu các đặc điểm trên chính là chìa khóa, doanh nghiệp sẽ đưa ra quyết định chính xác. Điều này giúp khai thác tối đa vai trò của vận tải đường biển trong chuỗi cung ứng.

>>Tìm hiểu ngay: Vận tải đường biển PTN Logistics – Dịch vụ vận chuyển tối ưu

Vai trò của vận tải đường biển trong kỷ nguyên toàn cầu hóa

Vai trò của vận tải biển thể hiện rõ qua nhiều khía cạnh từ kinh tế, xã hội đến an ninh và chiến lược quốc gia. Đây là phương thức vận chuyển chiếm tới hơn 80% tổng khối lượng hàng hóa quốc tế. Do đó vai trò của vận tải biển được xem như nền tảng trong việc duy trì sự lưu thông hàng hóa toàn cầu.

Vai trò kinh tế

Vai trò của vận tải đường biển là động lực thúc đẩy thương mại toàn cầu, mang lại lợi thế kinh tế lớn. Cụ thể là nhờ khả năng chuyên chở hàng hóa khối lượng khổng lồ giữa các châu lục với chi phí thấp.

Đặc biệt, với các nền kinh tế có độ mở lớn và kim ngạch xuất nhập khẩu liên tục tăng, vận tải biển trở thành yếu tố sống còn, giúp tối ưu chi phí logistics. Phương thức này góp phần duy trì cán cân thương mại tích cực và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Tất cả những điều này càng khẳng định rõ ràng hơn vai trò của vận tải đường biển trong tăng trưởng kinh tế bền vững.

Vai trò xã hội

Kinh tế hàng hải tạo ra hàng triệu việc làm trên khắp thế giới. Song song đó, việc vận chuyển hàng hóa bằng container một cách hệ thống giúp ổn định nguồn cung, đa dạng hóa lựa chọn cho người tiêu dùng.

Vai trò của vận tải đường biển ở khía cạnh xã hội là góp phần nâng cao chất lượng sống. Ngoài ra, còn tạo ra sự ổn định cho lực lượng lao động toàn cầu, đảm bảo hàng hóa luôn sẵn có.

Vai trò chính trị & an ninh

Trên các tuyến đường hàng hải quốc tế, việc lưu thông không bị gián đoạn mang ý nghĩa chiến lược sống còn. Vai trò của vận tải đường biển giúp các quốc gia đảm bảo an ninh lương thực và năng lượng. Đặc biệt với những nước phụ thuộc vào nhập khẩu.

Như vậy, có thể thấy vai trò của vận tải biển vượt ra ngoài phạm vi thương mại, trở thành một yếu tố then chốt trong việc duy trì sự ổn định và an ninh quốc gia.

Vai trò kết nối hạ tầng

Hoạt động giao thương tăng mạnh, kéo theo nhu cầu vận tải đường biển. Điều này thúc đẩy đầu tư vào hạ tầng cảng biển, kho bãi và logistics. Đồng thời thể hiện vai trò của vận tải đường biển trong việc kết nối hạ tầng.

Các quốc gia có nền kinh tế phát triển đã và đang hiện đại hóa các cụm cảng nước sâu. Ngoài ra còn tích hợp hệ thống công nghệ số để tăng hiệu suất vận hành. Hiệu quả vận tải biển cải thiện sẽ kéo theo sự phát triển đồng bộ của toàn bộ chuỗi cung ứng.

Việc đầu tư mở rộng cảng biển, nâng cấp hệ thống logistics và thúc đẩy các ngành dịch vụ phụ trợ. Điều này cho thấy sự lan tỏa mạnh mẽ từ hiệu quả vận tải. Qua đó càng khẳng định rõ vai trò của vận tải đường biển.

Vai trò thúc đẩy chuyên môn hóa

Khi chi phí vận chuyển không còn là rào cản quá lớn, các quốc gia có thể tự tin tập trung vào thế mạnh sản xuất cốt lõi của mình để xuất khẩu. Đồng thời, họ nhập khẩu những sản phẩm mà quốc gia khác có lợi thế sản xuất hơn.

Vai trò của vận tải biển chính là phương tiện không thể thiếu cho phép sự phân công lao động trên quy mô toàn cầu này diễn ra, giúp tối ưu hóa hiệu quả kinh tế cho tất cả các bên tham gia.

Có thể thấy vai trò của vận tải đường biển không chỉ giới hạn ở việc chuyên chở, mà còn là trụ cột cho sự thịnh vượng, ổn định và kết nối các nền kinh tế thế giới.

Xem thêm các bài viết chuyên sâu về vận tải và logistics được biên soạn bởi đội ngũ PTN Logistics

Vai trò của vận tải đường biển đối với ngành xuất nhập khẩu Việt Nam

Với nền kinh tế mở và kim ngạch xuất nhập khẩu tăng trưởng mạnh, vai trò của vận tải biển là huyết mạch. Điều này quyết định sức cạnh tranh và thành công của hàng hóa Việt Nam trên toàn cầu.

Đây là phương thức logistics cho hàng dệt may, vận chuyển hàng nông sản và xuất khẩu đồ gỗ. Đồng thời đảm bảo nhập khẩu nguyên vật liệu sản xuất – máy móc, thiết bị cho chuỗi cung ứng nội địa.

Theo Vietnam Maritime Administration, năm 2024, sản lượng hàng hóa qua cảng biển đạt khoảng 864,4 triệu tấn (tăng 14%), với 29,9 triệu TEUs container (tăng 21%). Những con số này càng khẳng định vai trò của vận tải đường biển trong thúc đẩy hiệu quả giao thương và kết nối kinh tế quốc gia.

Phân biệt vận tải đường biển với các phương thức khác

Mỗi phương thức đều có ưu và nhược điểm riêng, để phân biệt vận tải đường biển với các phương thức khác, có thể dựa vào các tiêu chí sau:

Tiêu chí	Vận tải đường biển	Vận tải hàng không	Vận tải đường bộ
Chi phí	Thấp (trên mỗi đơn vị hàng hóa)	Cao	Trung bình, linh hoạt
Tốc độ	Chậm (tính bằng ngày/tuần)	Rất nhanh (tính bằng giờ/ngày)	Nhanh (cho cự ly ngắn/trung bình)
Hàng hóa phù hợp	Hàng cồng kềnh, khối lượng lớn, không yêu cầu giao gấp.	Hàng giá trị cao, nhỏ gọn, cần giao cấp tốc.	Vận chuyển nội địa, phân phối chặng cuối, tuyến đường ngắn.

Có thể thấy vận tải biển là lựa chọn khó thay thế khi ưu tiên chi phí và khối lượng. Với doanh nghiệp xuất nhập khẩu lớn, đây là chìa khóa giảm giá thành và tăng sức cạnh tranh quốc tế.

Tối ưu hóa lợi ích từ vận tải đường biển: Doanh nghiệp cần làm gì?

Sau khi đã hiểu rõ vai trò của vận tải đường biển trong thương mại toàn cầu và đặc biệt là với ngành xuất nhập khẩu Việt Nam, câu hỏi đặt ra cho mỗi doanh nghiệp là: Làm thế nào để khai thác tối đa lợi thế của phương thức này? Việc lựa chọn đúng đắn không chỉ giúp tối ưu chi phí mà còn nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

Hiểu rõ đặc tính hàng hóa và lựa chọn phương thức chuyên chở phù hợp

Doanh nghiệp cần am hiểu chính hàng hóa của mình để đưa ra quyết định chính xác phát huy tối đa vai trò của vận tải đường biển.

• Xác định loại hàng hóa: Doanh nghiệp cần phân loại rõ hàng của mình thuộc nhóm nào. Gồm các loại như hàng khô đa dạng, hàng rời khối lượng lớn, hàng cần kiểm soát nhiệt độ, hay hàng có tính chất lý hóa đặc thù.
• Lựa chọn phương thức chuyên chở: Dựa trên loại hàng hóa, doanh nghiệp có thể lựa chọn vận chuyển phù hợp. Vận chuyển bằng container, sà lan, hay tàu lạnh để đảm bảo an toàn và hiệu quả.

Nắm vững cách tính toán chi phí và lựa chọn đối tác tin cậy

Chi phí là yếu tố quyết định trong vận tải biển. Việc tính toán chính xác và lựa chọn một đối tác logistics chuyên nghiệp sẽ khai thác tối đa vai trò của vận tải biển.

• Tính toán thể tích (CBM): Doanh nghiệp cần nắm vững công thức tính CBM để ước tính chi phí và số lượng kiện hàng có thể chứa trong một container. Điều này giúp tránh phát sinh chi phí không đáng có và lên kế hoạch đóng hàng hiệu quả.
• Vai trò của Freight Forwarder: Đối với nhiều doanh nghiệp, việc tự mình thực hiện mọi thủ tục là rất phức tạp. Một công ty giao nhận vận tải (Freight Forwarder) uy tín sẽ đóng vai trò là nhà tư vấn. Ngoài ra, sẽ giúp khách hàng lo mọi thủ tục từ booking tàu, làm chứng từ đến thu xếp hải quan, đảm bảo quá trình diễn ra suôn sẻ.

Tóm lại, để khai thác tối đa vai trò của vận tải đường biển, doanh nghiệp cần kết hợp sự am hiểu sâu sắc về đặc tính hàng hóa với việc lựa chọn một đối tác giao nhận vận tải (Freight Forwarder) chuyên nghiệp.

Bạn đang tìm hiểu vận tải biển là gì? Xem ngay bài viết phân tích khái niệm, đặc điểm và ứng dụng thực tế.

PTN Logistics: Giải pháp vận tải đường biển toàn diện và hiệu quả

Hiểu rõ vai trò của vận tải đường biển là bước đầu, nhưng để biến kiến thức đó thành lợi thế cạnh tranh thực sự, doanh nghiệp cần một đối tác logistics đáng tin cậy. PTN Logistics cung cấp dịch vụ trọn gói, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa chuỗi cung ứng và tự tin vươn ra toàn cầu.

Tư vấn chuyên sâu giúp tối ưu hóa chi phí và lộ trình

Với vai trò là một công ty giao nhận vận tải chuyên nghiệp, PTN Logistics không chỉ đơn thuần là đơn vị vận chuyển. PTN khởi đầu bằng việc tư vấn chuyên sâu để giúp tìm ra giải pháp vận chuyển tối ưu nhất.

Đội ngũ nhiều kinh nghiệm sẽ phân tích nhu cầu, tư vấn giá cước. Đặc biệt còn hỗ trợ lựa chọn phương thức chuyên chở phù hợp nhất. Điều này giúp doanh nghiệp nâng cao lợi thế cạnh tranh xuất nhập khẩu. Ngoài ra sẽ có thể khai thác tối đa vai trò của vận tải đường biển.

Cung cấp giải pháp Logistics trọn gói từ A-Z

PTN Logistics cung cấp các giải pháp logistics toàn diện. Với vai trò là đơn vị tổ chức vận chuyển, PTN thay mặt khách hàng xử lý mọi thủ tục phức tạp. Dịch vụ của công ty gồm tất cả các khâu quan trọng của một quy trình giao nhận hàng hóa. Cụ thể, các khâu này bao gồm từ việc

• Booking tàu
• Chuẩn bị chứng từ (như vận đơn đường biển)
• Cho đến hoàn tất thủ tục hải quan.

Mục tiêu của PTN là tạo ra một chuỗi logistics liền mạch, kết hợp linh hoạt giữa vận tải biển với các phương thức khác như đường bộ hay hàng không để đảm bảo hàng hóa được lưu thông hiệu quả.

Năng lực vận chuyển đa dạng các mặt hàng xuất khẩu chủ lực

PTN Logistics có kinh nghiệm và năng lực phục vụ hầu hết các loại hàng hóa. Đặc biệt là những mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, cung cấp các giải pháp chuyên biệt cho:

• Hàng dệt may, đồ gỗ, máy móc.
• Hàng nông sản như gạo, cà phê và các mặt hàng cần kiểm soát nhiệt độ.
• Hàng hóa có tính chất lý hóa đặc thù như hóa chất, dung dịch.
• Giải pháp cho hàng đông lạnh và duy trì chuỗi cung ứng lạnh hiệu quả.

Việc xử lý chuyên nghiệp từng loại hàng hóa chính là cách PTN Logistics phát huy tối đa vai trò của vận tải đường biển, đảm bảo an toàn và hiệu quả cho mọi lô hàng.

Liên hệ với PTN Logistics để nhận tư vấn và báo giá chi tiết cho lô hàng của bạn

Tóm lại, để tối ưu chi phí logistics và nâng cao lợi thế cạnh tranh xuất nhập khẩu, doanh nghiệp cần hiểu và khai thác hiệu quả vai trò của vận tải đường biển. Nếu bạn đang tìm giải pháp vận chuyển quốc tế tối ưu, liên hệ PTN Logistics để được tư vấn lộ trình vận tải phù hợp nhất.

Thông tin liên hệ 

• Hotline: 1900 2197 – 0935 333 999
• Email: nam.nguyen@ptnlogistics.com

Các câu hỏi liên quan đến vai trò của vận tải đường biển